De Huibersschool is een school waar leerlingen de ruimte krijgen om ervaring op te doen door zelf en met elkaar activiteiten te plannen en te organiseren. We noemen dit samen werken en samen leren.
De leerkrachten hebben een begeleidende rol. Leerlingen mogen hun taak in vrijheid naar eigen inzicht uitvoeren, maar dragen daarvoor ook verantwoordelijkheid voor hun werk. Door middel van coach- en reflectiegesprekken leggen ze verantwoording af over de uitvoering van hun taken. Hierdoor kan de aanpak worden bijgesteld en leren ze een effectieve manier van leren aan.
Als leerlingen interessante taken krijgen, waar ze nieuwsgierig naar zijn en waaraan ze in vrijheid mogen werken en daarbij ook nog mogen overleggen met klasgenootjes, dan wordt er gewerkt en geleerd.
Helen Parkhurst, de visie op daltononderwijs
De vraag wat daltononderwijs is en wat er in het daltononderwijs anders is dan in andere traditionele vernieuwingsscholen zoals Montessori, Jenaplan, Freinet en de Vrije School is begrijpelijk, maar niet zo gemakkelijk te beantwoorden. Parkhurst zelf vertelde wat daltononderwijs allemaal niet is: ‘Dalton is no method, no system, it’s an influence!’: geen methode, geen systeem, maar een beïnvloeding.
Parkhurst wil van kinderen mensen maken die onbevreesd in het leven staan, vol van zelfvertrouwen, creatief, initiatiefrijk, sociaal en die hun maatschappelijke verantwoordelijkheid nemen. ‘Fearless human beings’ is de wat ouderwetse term die ze daarvoor gebruikt. De school kan daar volgens Parkhurst een belangrijke bijdrage aan leveren als van die school een sociale gemeenschap gemaakt wordt waar leerlingen leren door het opdoen van ervaring. Dus geen school waar de kinderen moeten stilzitten en luisteren en waar het vooral de leerkracht is die aan het woord is, maar een school waar leerlingen zelf actief zijn en door die activiteiten zelf ervaring opdoen in leven, samenleven, werken en leren.
Parkhurst gaat ervan uit dat leerlingen willen leren, zich willen ontwikkelen. En als leerlingen interessant werk krijgen, dat ze naar eigen inzicht mogen uitvoeren en waarbij ze, net als in het gewone leven, anderen mogen raadplegen als ze er even niet uitkomen, dan wordt er effectief gewerkt.
Vrijheid is voor Parkhurst dus niet ‘mogen doen wat je wil’. Onverantwoordelijk, egoïstisch handelen is, volgens haar, een teken van onvrijheid. In vrijheid handelen betekent verantwoordelijk handelen. Pas dan zorgt vrijheid voor ervaring en ervaring voor leren. Vrijheid impliceert voor Parkhurst dus ook zelfstandigheid. Een kind dat in vrijheid werkt, werkt zelfstandig.
Het bieden van (keuze)vrijheid leidt zo tot plezieriger en leerzamer onderwijs, niet alleen met het oog op de prestaties in de schoolvakken, maar ook ten aanzien van de gewoonten om onafhankelijk te denken en te handelen.
Zie voor meer informatie over het daltononderwijs: www.dalton.nl.